Polski
English
Český
About Project:
Renowacja Kaplicy św. Jana Nepomucena
Rozwój współpracy transgranicznej przy odnowie katedry w Ostrawie i w Opolu
Jan Nepomucen (ur. ok. 1350 w Pomuku, obecnie Nepomuk, zm. 20 marca 1393 w Pradze) – prezbiter, spowiednik Zofii Bawarskiej, męczennik i święty Kościoła katolickiego. Około 1380 przyjął święcenia kapłańskie i został kanonikiem przy katedrze św. Wita, Wacława i Wojciecha w Hradczanach. W związku z zatargiem między królem Czech Wacławem IV
a arcybiskupem, Jan Nepomucen popadł w niełaskę władcy i w 1393 został uwięziony. Następnie zrzucono go z mostu Karola do rzeki Wełtawy. Jan Nepomucen został beatyfikowany w 1721 roku przez Innocentego XIII, a kanonizowany 19 marca 1729 przez Benedykta XIII. Już wcześniej uchodził za nieformalnego patrona Czech, a jego kult rozprzestrzenił się na sąsiednie ziemie, zwłaszcza Śląsk. Jego wspomnienie liturgiczne w Kościele katolickim obchodzone jest 21 maja.
W ikonografii święty przedstawiany jest w stroju kapłańskim, w sutannie, rokiecie, birecie. W ręku palma męczeńska; niekiedy trzyma palec na ustach, symbol zachowanej tajemnicy. Jego atrybutami są: klucz, książka, kłódka, krzyż w ręce, zapieczętowany list, most (z którego został zrzucony), pieczęć, wieniec z pięciu gwiazd (w środku napis tacui – milczałem), woda, zamek. Jest patronem jezuitów, Pragi, spowiedników, szczerej spowiedzi. Według tradycji ludowej był świętym, który chronił pola i zasiewy przed powodzią, ale również i suszą. Dlatego figury Jana Nepomucena (nepomuki) można spotkać jeszcze dzisiaj przy drogach w sąsiedztwie mostów, rzek, ale również na placach publicznych i kościelnych oraz na skrzyżowaniach dróg.
Postać św. Jana Nepomucena łącznikiem pomiędzy parafiami katedralnymi w Opolu i Ostrawie. Wspólny kult świętego ma pograniczu śląsko-morawskim zaowocował partnerskim projektem, dzięki któremu udało się odnowić Kaplicę św. Jana Nepomucena w Katedrze Opolskiej i Katedrę pw. Boskiego Zbawiciela w Ostrawie.
Późniejsze zwieńczenia ścian i sklepienia kaplicy pozostawiono w tynku, by uwidocznić zasięg górnej krawędzi ścian romańskich oraz procesy związane z przebudową i podniesieniem sklepienia. Na ścianie zachodniej widoczny fragment gotyckiej łaty tynkowej z nasiekami.
Po zdjęciu posadzki w przyziemiu kaplicy odsłonięto ceglany oktogon. Prace badawcze ujawniły, że jego forma została wykonana w przemyślany sposób. Ujawniono, że w zasypie oktogonalnym znajdują się średniowieczne cegły palcówki pochodzące jeszcze prawdopodobnie z romańskiej lub późniejszej gotyckiej budowli.
Wykonane odkrywki i badania nie pozwoliły na jednoznaczne określenie funkcji obiektu usadowionego w posadzce. Hipotetycznie funkcję oktogonu można określić jako: otwartą chrzcielnicę, studnię czy grobowiec. Kierując się etyką konserwatorską i ostrożnością w zachowaniu historycznych reliktów na tym etapie badania zakończono. By udokumentować istniejącą „tajemniczą bryłę” na zrekonstruowanej posadzce zaznaczono zarys istniejącego pod nią oktogonu.
Przeprowadzone prace konserwatorskie odsłaniające romańskie ściany oraz odkrycie pod posadzką oktogonu potwierdzają istnienie romańskiej kaplicy w Opolskiej Katedrze o wielkiej wartości historycznej i estetycznej. Odrestaurowana kaplica dedykowana św. Janowi Nepomucenowi – męczennikowi i patronowi dobrej spowiedzi, którego kult znany jest na pograniczu czesko-polskim.
Comments are closed.